«42». Η αληθινή ιστορία του πρώτου Μαύρου παίχτη του μπέιζμπολ που γίνεται ταινία. | του Jonathan Livingston

Το «42» ήταν ο αριθμός της φανέλας του Τζάκι Ρόμπινσον, του μετέπειτα θρύλου του Μπέιζμπολ, που ήταν ο πρώτος μαύρος παίκτης που έσπασε τον ρατσιστικό περιορισμό των λευκών και αγωνίστηκε στις μεγάλες κατηγορίες του Αθλήματος.

«42» ήταν και ο τίτλος της ταινίας που προβλήθηκε φέτος στους κινηματογράφους και μιλά για την αληθινή αυτή ιστορία.

Από τον 19ο αιώνα ήδη, οι μαύροι παίκτες είχαν περιοριστεί να αγωνίζονται σε ομάδες που αποτελούνταν από παίκτες της ίδιας φυλής , τις λεγόμενες Negro Leagues, αλλά σε καμία περίπτωση δεν τους επιτρεπόταν να αγωνιστούν στις μεγάλες κατηγορίες όπου αγωνίζονταν αποκλειστικά λευκοί.

Το 1946 ο Γενικός διευθυντής των Brooklyn Dodgers, Μπραντς Ρίκεϊ, κάνει κάτι το πρωτόγνωρο για τα δεδομένα της εποχής. Φέρνει στους Dodgers τον Ρόμπινσον, κάνοντας τον τον πρώτο μαύρο παίκτη που αγωνίστηκε στην πρώτη κατηγορία, σπάζοντας έτσι τον φυλετικό διαχωρισμό που κρατούσε από το 1880. Πριν υπογράψει το συμβόλαιο του, στην περίφημη συζήτηση που κράτησε τρεις ώρες μεταξύ τους, ο Ρίκεϊ τον ρώτησε αν μπορούσε να αντιμετωπίσει το φυλετικό μίσος που θα υπήρχε απέναντι του χωρίς να αντιδράσει βίαια κι εκείνος απάντησε θετικά.

Φυσικά, το γεγονός αυτό θορύβησε ιδιαίτερα τη βαθιά συντηρητική κοινωνία των ΗΠΑ που δεν ήταν διατεθειμένη να «ανεχθεί» κάτι τόσο ανάρμοστο. Ήδη από τις αρχές της ανοιξιάτικης προετοιμασίας, στη Φλόριντα, διαφάνηκε ότι η συνέχεια για τον Ρόμπινσον μόνο εύκολη δεν θα ήταν. Του απαγορεύθηκε να διαμείνει στο ξενοδοχείο που είχε καταλύσει η υπόλοιπη ομάδα κι εκείνος βρήκε στέγη στο σπίτι ενός μαύρου πολιτικού. Όμως κι εκεί δεν βρήκε την ησυχία του καθώς δεχόταν απειλές για τη ζωή του από λευκούς. Εκτός αυτού πολλές εκδηλώσεις της ομάδας ακυρώθηκαν εξ αιτίας της παρουσίας του Ρόμπινσον ενώ ακόμη και αγώνες ματαιώθηκαν από τις αρχές χωρίς καμία αιτιολογία.

Αυτά τα γεγονότα δεν πτόησαν ούτε τον Ρόμπινσον ούτε τον Ρίκεϊ ο οποίος τον συμπεριέλαβε στην επαγγελματική ομάδα των  Dodgers για τη σεζόν του 1947 και έτσι, στις 15 Απριλίου, ο πρώτος μαύρος παίκτης έκανε το ντεμπούτο του στις μεγάλες κατηγορίες, όμως τα βάσανα του δεν είχαν τελειώσει. O Ρόμπινσον αντιμετώπιζε τον φυλετικό διαχωρισμό και τον ρατσισμό από τους ίδιους τους συμπαίκτες του. Μερικοί από αυτούς είχαν αποστείλει μια υπογεγραμμένη δήλωση στην διοίκηση που την ενημέρωναν ότι προτιμούν να φύγουν παρά να παίξουν στην ίδια ομάδα με έναν μαύρο παίκτη. Ο Ρίκεϊ τότε έδωσε εντολή στον μάνατζερ της ομάδας, Λέο Ντουρόσερ, να αναλάβει την κατάσταση. Εκείνος με τη σειρά του έδωσε στους παίκτες να καταλάβουν ότι δεν είχαν άλλη επιλογή: » Δε με νοιάζει αν είναι κίτρινος ή μαύρος ή αν έχει ρίγες σαν μια γαμημένη ζέβρα, είμαι ο μάνατζερ αυτής της ομάδας και λέω ότι θα παίξει.Επιπλέον πιστεύω ότι μπορεί να μας κάνει όλους πλούσιους και αν δω ότι έχετε πρόβλημα να χρησιμοποιήσετε εκείνα τα χρήματα, τότε θα είστε ελεύθεροι να φύγετε »

O Ρόμπινσον γνώρισε τον έντονο χλευασμό από τους αντιπάλους του. Πολλοί λευκοί παίχτες απειλούσαν να του επιτεθούν, σε έναν αγώνα δέχθηκε μια κλωτσιά στο πόδι που το άφησε μια βαθιά πληγή δέκα εκατοστών, ενώ σε έναν άλλο τον χτύπησαν στο πρόσωπο με το μπαλάκι του μπέιζμπολ. Σε έναν αγώνα των Dodgers και των  Philadelphia Phillies, ο προπονητής και οι παίκτες της αντίπαλης ομάδας του φώναζαν συνεχώς από τον πάγκο «αράπη» , «γύρνα πίσω στις φυτείες βαμβακιού» , «πίθηκε» και άλλα τέτοια «πολιτισμένα». Όπως θυμάται αργότερα ο Ρίκεϊ, όλα αυτά μόνο καλό έκαναν στην ομάδα και στον Ρόμπινσον, αφού δημιούργησαν συμπόνοια, αλληλεγγύη και συσπείρωση.

Παρ΄ όλα αυτά, σημαντική ήταν και η υποστήριξη που δέχθηκε τελικά από τους συμπαίκτες του αλλά και από άλλους παίκτες της κατηγορίας. Χαρακτηριστικά, ο συμπαίκτης του, Πι Γι Ρις, υπερασπιζόμενος τον Ρόμπινσον είχε δηλώσει: «υπάρχουν πολλοί λόγοι για να μισείς έναν άνθρωπο και το χρώμα του δεν είναι ένας από αυτούς«. Ο Ρις καταγόταν από το Σινσινάτι και πριν από τον επικείμενο αγώνα της τοπικής ομάδας με τους Dodgers είχε δεχθεί πολλά απειλητικά μηνύματα που τον προειδοποιούσαν να μην πατήσει το πόδι του εκεί και να μην αγωνιστεί πλάι στον «αράπη». Τη μέρα του αγώνα, πριν την έναρξη, σε απάντηση, πήγε και αγκάλιασε τον Ρόμπινσον στη μέση του αγωνιστικού χώρου. Τιμής ένεκεν το 2005 δημιουργήθηκε άγαλμα που απεικονίζει τη σκηνή αυτή.

Ο Ρόμπινσον, εκτός από τον κοινωνικό αντίκτυπο που δημιούργησε, ήταν και ένας εξαιρετικός παίκτης έχοντας μια μνημειώδη καριέρα.Έπαιξε δέκα χρόνια στους Dodgers και το 1955 κατέκτησε μαζί τους το Παγκόσμιο πρωτάθλημα. Έπαιξε σε 6 συνεχόμενα All Star Game και το 1949 κέρδισε τον τίτλο του καλύτερου παίκτη του Πρωταθλήματος, κάτι που πετύχαινε φυσικά για πρώτη φορά αφροαμερικάνος. Τα κατορθώματα του σε αγωνιστικό επίπεδο ξεγύμνωσαν και τα τελευταία κούφια ρατσιστικά επιχειρήματα περί ανωτερότητας της φυλής, αφήνοντας εμβρόντητη την λευκή συντηρητική κοινωνία των ΉΠΑ.

Όταν σταμάτησε το Μπέιζμπολ αγωνίστηκε σθεναρά με ποικίλους τρόπους για την ισότητα και τα δικαιώματα των μαύρων, ενώ σε ένδειξη σεβασμού οι  Dodgers από την ομάδα αρχικά και μετέπειτα και η Αμερικανική Ομοσπονδία μπέιζμπολ από όλα τα πρωταθλήματα, απέσυραν για πάντα το νούμερο 42 από τις φανέλες…

apolasos.wordpress.com