Ιπτάμενη νοικοκυρά «σκούπισε» τα ρεκόρ

Θα μπορούσε να είναι μια... νοικοκυρούλα χαρωπή. Ή, χειρότερα, κάτι σαν τη Μαίρη Παναγιωταρά του τραγουδιού του Λουκιανού Κηλαηδόνη. Μια εργαζόμενη μητέρα, μια καλή νοικοκυρά. Και όμως, η Φρανσίνα (Φάνι) Ελσι Μπλάνκερς-Κουν κατόρθωσε να είναι και μητέρα δύο παιδιών, και νοικοκυρά, και η κορυφαία αθλήτρια στίβου της εποχής της. Δικαιολογημένα, λοιπόν, η Ολλανδέζα

αποκλήθηκε «ιπτάμενη νοικοκυρά». Και, μάλιστα, σε μια εποχή που πολλοί υποτιμούσαν τον γυναικείο αθλητισμό. Το 1948, στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου, επέτυχε απίστευτα πράγματα.

Αρχισε τον αθλητισμό το 1935 με την παρότρυνση του πρώην σφαιροβόλου και δισκοβόλου πατέρα της, και τον επόμενο χρόνο αγωνίστηκε στους Ολυμπιακούς του Βερολίνου. Πήρε την 6η θέση στο ύψος και την 5η στα 4x100 μ. Τα πρώτα μετάλλια ήλθαν το 1938, στο πρωτάθλημα Ευρώπης της Βιέννης. Ηταν τα χάλκινα των 100 και των 200 μ.

Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος ουσιαστικά ανέστειλε τη διεθνή αθλητική δραστηριότητα επί χρόνια, αλλά η Φάνι συνέχισε ν' αγωνίζεται στην Ολλανδία και να καταρρίπτει παγκόσμια ρεκόρ. Ηδη, από τις 29 Αυγούστου 1940 είχε παντρευτεί τον Γιαν Μπλάνκερς (1904-1977), παλαιό τριπλουνίστα, που είχε καταταγεί 9ος στους Ολυμπιακούς του 1928 στο Αμστερνταμ (Ολλανδία) και τότε αθλητικό δημοσιογράφο αλλά και προπονητή της ολλανδικής γυναικείας εθνικής ομάδας στίβου. Ο Μπλάνκερς πίστευε ότι οι γυναίκες δεν πρέπει ν' ασχολούνται με τον αθλητισμό. Οταν όμως ερωτεύθηκε την κατά 14 χρόνια νεότερή του Φάνι, η στάση του στο θέμα μετεβλήθη άρδην.

Το 1941 γεννήθηκε ο Γιαν τζούνιορ. Τα ολλανδικά μέσα ενημέρωσης έσπευσαν να προαναγγείλουν το τέλος της αθλητικής της σταδιοδρομίας. Τότε οι παντρεμένες αθλήτριες υψηλού επιπέδου ήταν ελάχιστες και το να είναι αθλήτρια μια μητέρα, ήταν κάτι αδιανόητο. Αλλά η Φάνι και ο σύζυγός της είχαν άλλη γνώμη και εκείνη επέστρεψε στις προπονήσεις λίγες εβδομάδες μετά τη γέννηση του γιου τους.

Από το 1942 έως το 1944 στην κατεχόμενη, από τους Γερμανούς, Ολλανδία, κατέρριψε έξι φορές ρεκόρ κόσμου. Και όλα αυτά, φυσικά, υπό δύσκολες συνθήκες. Ηταν πολύ δύσκολο να υπάρχει επαρκές φαγητό, ειδικά για μια αθλήτρια. Η κατάσταση χειροτέρευε και ο ολλανδικός χειμώνας του 1944-45 ονομάστηκε «χειμώνας της πείνας». Το τελευταίο που σκέφτονταν οι Ολλανδοί ήταν ο αθλητισμός. Κύριο μέλημα ήταν να βγουν από τον πόλεμο με σχετικά καλή υγεία. Το ίδιο ίσχυε και για την οικογένεια Μπλάνκερς.

Η αθλητική δραστηριότητα επανήρχισε διεθνώς μετά τον πόλεμο. Η πρώτη μεγάλη διοργάνωση ήταν το πρωτάθλημα Ευρώπης, που διεξήχθη στο Οσλο. Η Φάνι έξι εβδομάδες πριν είχε γεννήσει την κόρη της, Φάνι τζούνιορ.

Πολύ σύντομα επανήλθε στις προπονήσεις και πήρε μέρος στους Ευρωπαϊκούς. Στο ξεκίνημά της τη χτύπησε η ατυχία. Ο ημιτελικός των 100 μ. γινόταν ταυτόχρονα με τον τελικό του ύψους. Στην κούρσα έπεσε και τραυματίστηκε, ευτυχώς όχι σοβαρά. Φυσικά, αποκλείστηκε του τελικού, ενώ στο ύψος κατετάγη 4η. Η συνέχεια, όμως, ήταν σαφώς καλύτερη.

Αναδείχθηκε πρωταθλήτρια στα 80 μ. με εμπόδια, ενώ συνέβαλε αποφασιστικά στη νίκη της Εθνικής Ολλανδίας στα 4x100 μ.

Ο θρίαμβος στο Λονδίνο

Η Φάνι Μπλάνκερς-Κουν το 1947 θριάμβευσε σ' έξι αγωνίσματα στο ολλανδικό πρωτάθλημα και, φυσικά, εξασφάλισε τη συμμετοχή της στους Ολυμπιακούς Αγώνες του επόμενου έτους.

Αποφάσισε, όμως, με βάση την εμπειρία της από το πρωτάθλημα Ευρώπης, να μη μετάσχει σε πολλά αγωνίσματα. Μόνο σε... τέσσερα: 100 και 200 μ., 80 μ. με εμπόδια και 4x100 μ. Δεν θα έπαιρνε μέρος στο ύψος και στο μήκος.

Δύο μήνες πριν από τους Ολυμπιακούς, βελτίωσε το, δικό της, παγκόσμιο ρεκόρ στα εμπόδια. Παρά ταύτα, μερικοί δημοσιογράφοι θεωρούσαν πως μια 30χρονη ήταν μεγάλη για να είναι αθλήτρια. Ο επικεφαλής της βρετανικής ομάδας στίβου, ο Τζακ Κραμπ, υποστήριζε ότι ήταν πολύ μεγάλη σε ηλικία για να τα καταφέρει. Και πολλοί στην Ολλανδία έλεγαν πως έπρεπε να μείνει στο σπίτι και να φροντίζει τα παιδιά της, όχι να μετέχει σε αγώνες.

Στις 2 Αυγούστου 1948, η Φάνι Μπλάνκερς-Κουν διέψευσε τους πάντες. Νίκησε στα 100 μ. κι έγινε ο πρώτος Ολλανδός άνθρωπος που κατέκτησε χρυσό ολυμπιακό μετάλλιο στον στίβο. Επόμενο αγώνισμα ήταν τα εμπόδια. Κύρια αντίπαλός της ήταν μια αθλήτρια του... συζύγου της. Η Βρετανίδα Μορίν Γκάρντνερ. Στον τελικό η Κουν ξεκίνησε άσχημα, διότι πίστεψε πως έκανε άκυρη εκκίνηση. Η Βρετανίδα προηγείτο, αλλά η Ολλανδέζα, με υπερπροσπάθεια, την έφθασε. Επεσαν ταυτόχρονα στο νήμα. Υστερα από λίγο ακούστηκε ο εθνικός ύμνος της Μ. Βρετανίας και η Κουν πίστεψε ότι ήταν 2η. Ο ύμνος, όμως, ανεκρούσθη προς τιμήν της βασιλικής οικογένειας, που έμπαινε στο στάδιο. Το φωτοφίνις έδειξε ότι νικήτρια ήταν η Κουν.

Στα 200 μ. πήρε το τρίτο της χρυσό μετάλλιο. Απέμεναν τα 4x100 μ. Η Φάνι έτρεχε τελευταία. Πήρε τη σκυτάλη 4η και, κάνοντας εκπληκτική κούρσα, έκοψε το νήμα. Είχε γραφεί στην αθλητική ιστορία.

Η υπερπροσπάθεια και ο θαυμαστής Τζέσι Οουενς

Οι θρίαμβοι της Φάνι Μπλάνκερς-Κουν στο Λονδίνο δεν ήταν χωρίς πόνο και αίμα. Μετά τη νίκη στα 100 μ. είπε στον σύζυγο και προπονητή της:

«Είμαι ολυμπιονίκης. Δεν θέλω να τρέξω άλλο. Πέτυχα τον στόχο μου, μού λείπουν τα παιδιά μου». Ο Γιαν την προέτρεψε να πάει στο κρεβάτι και να ξεκουραστεί. Τελικά έτρεξε. Αλλά η δεύτερη νίκη της ήταν περιπετειώδης. «Τα πόδια μου έτρεμαν. Χτύπησα στο πέμπτο εμπόδιο. Κλονίστηκα σαν μεθυσμένη. Στον τερματισμό έγειρα τόσο, που το νήμα έκοψε τον λαιμό μου και αίμα έτρεχε». Ο Γιαν μετά τη νίκη της την αγκάλιασε και της είπε: «Είδες, δεν είσαι τόσο γριά». Και πάλι αισθάνθηκε ότι είχε πετύχει πολλά. Πριν από τον προκριματικό των 200 μ. την κυρίευσε ξανά η νοσταλγία για την πατρίδα και το σπίτι της. Είπε στον άνδρα της ότι θέλει να γυρίσει στην Ολλανδία. «Μπορείς να επιστρέψεις, αν το επιθυμείς. Αλλά αργότερα θα το μετανιώσεις. Πήγαινε και προσπάθησε να μπεις στον τελικό. Θα είναι αρκετό». Αλλά δεν ήταν. Ηθελε και τη νίκη, που τελικά, πέτυχε.

Ακολούθησε ο θρίαμβος στα 4x100 μ. «Οταν πήρα τη σκυτάλη σκεπτόμουν πως δεν ήταν δυνατόν να νικήσω. Στα 50 μ. σκέφθηκα: «Μπορεί να έχω μια ευκαιρία». Ετρεξα ταχύτερα από κάθε φορά, συνεχώς πλησίαζα και δύο μέτρα πριν από το τέρμα, πέρασα μπροστά», είπε αργότερα.

Μεγάλη της στιγμή θεωρεί αυτό που έγινε το 1972, στους Ολυμπιακούς του Μονάχου. Συνάντησε τον περίφημο τετράκις ολυμπιονίκη του 1936, Αμερικανό, Τζέσι Οουενς, και του είπε: «Εχω ακόμη το αυτόγραφο που μου έδωσες το 1936. Είμαι η Φάνι Μπλάνκερς-Κουν». «Δεν χρειάζεται να μου πεις ποια είσαι, ξέρω τα πάντα για σένα», της απάντησε. «Δεν είναι απίστευτο; Ο Οουενς γνώριζε ποια ήμουν», σχολίασε.

kathimerini.gr