64 χρόνια από τη θυσία του Ευαγόρα Παλληκαρίδη

“MR. TRIPLE-DOUBLE”


Η ελληνική έκδοση του ΝΒΑ θυμάται τον Oscar Robertson, έναν παίκτη που σημάδεψε το ΝΒΑ με τις ενέργειές του μέσα αλλά και έξω από το παρκέ.
Είναι ένας από τους καλύτερους παίκτες όλων των εποχών. Υπάρχουν αρκετοί που υποστηρίζουν ότι είναι ο πιο πλήρης παίκτης που πάτησε ποτέ σε ένα παρκέ.
Γέμιζε την στατιστική του όσο κανένας άλλος. Ήταν ο πρώτος παίκτης που κέρδισε τον ορισμό «all-around», επειδή μπορούσε να κάνει πολλές δουλειές στο γήπεδο. Και ήταν και ο πρώτος συνδικαλιστής στην ιστορία του ΝΒΑ. Ο πρώτος Πρόεδρος του Σωματείου των παικτών. Είναι ο Oscar Robertson.

Ξεχώριζε από μικρός
Ο Oscar Robertson γεννήθηκε στις 24 Νοεμβρίου 1938 στην Charlotte, ωστόσο σε ηλικία τεσσάρων ετών μετακόμισε με την οικογένειά του στην Indianapolis. Μόλις στα έξι του χρόνια ασχολήθηκε με το μπάσκετ, στο οποίο τον μύησαν τα αδέλφια του, με τον μεγαλύτερο αδελφό του, Bailey Robertson, να είναι μέλος των Harlem Globe-trotters.
Η οικογένειά του δεν είχε λεφτά για να του πάρει μία μπάλα του μπάσκετ, έτσι, αναγκαστικά ο μικρός Oscar έμαθε να ντριπλάρει και να σουτάρει με ένα μπαλάκι του τένις. Αργότερα βέβαια αυτό θα του έβγαινε σε καλό όπως αποδείχτηκε.
Σε γυμνασιακό επίπεδο ο Robertson θα κυριαρχούσε παίζοντας στο Crispus Attucks. Θα κατάφερνε τρεις διαδοχικές σεζόν να ανακηρυχτεί καλύτερος παίκτης της πολιτείας της Indianapolis, ωστόσο δεν θα έμενε στους ατομικούς τίτλους.
Με αυτόν ηγέτη το Crispus Attucks θα έγραφε ιστορία το 1955 όταν κατάκτησε το πρωτάθλημα, αφού ήταν το πρώτο γυμνάσιο αποτελούμενο αποκλειστικά από Αφροαμερικανούς που κατάφερε κάτι τέτοιο! Την επόμενη χρονιά μάλιστα θα το κατακτούσε ξανά και μάλιστα αήττητο με ρεκόρ 31-0, ενώ έφτασε να έχει 45 συνεχόμενες νίκες!
Στο τέλος όμως ο Robertson και οι συμπαίκτες του θα έβλεπαν την ίδια τους την πόλη να τους γυρνάει την πλάτη. Σε όλη την πορεία τους αυτά τα δύο χρόνια είχαν συναντήσει γυμνάσια που αρνούνταν να παίξουν μαζί τους λόγω του χρώματος του δέρματός τους. Και όταν κατέκτησαν το πρωτάθλημα είδαν τους ανθρώπους που είχαν σημαίνουσες θέσεις στην Indianapolis να τους αναγκάζουν να πανηγυρίσουν το επίτευγμά τους εκτός πόλης επειδή όπως είπαν «οι μαύροι θα καταστρέψουν την πόλη».
Όλα αυτά πάντως δεν εμπόδισαν τον Robertson να έχει ανοιχτές όλες τις επιλογές του σε κολεγιακό επίπεδο, με πάνω από 30 κολέγια να τον κυνηγούν, αφού πολλοί υποστήριζαν ότι ήταν ο καλύτερος τελειόφοιτος γυμνασίου στις ΗΠΑ. Επειτα από πολλή σκέψη και αφού πρώτα ξεκαθάρισε ότι θα πάει σε κολέγιο που θα του δώσει την δυνατότητα να μορφωθεί και να σπουδάσει, ο Robertson τελικά διάλεξε το κολέγιο του Cincinnati.

Παλεύοντας με τον ρατσισμό
Το μακρινό 1957 που ο Robertson πήγαινε κολέγιο τα πράγματα δεν ήταν καθόλου εύκολα. Ο ρατσισμός κυριαρχούσε παντού, με τον νεαρό γκαρντ να είναι ο πέμπτος Αφροαμερικανός στην ιστορία του κολεγίου, ωστόσο να μην γίνεται αποδεκτός από όλους
Οι εκτός έδρας αγώνες του Cincinnati ήταν μία περιπέτεια για αυτόν, αφού δεχόταν απειλές για την ζωή του. Σε πολλούς αγώνες ήταν αναγκασμένος να κοιμάται στους κοιτώνες των φοιτητών και όχι στο ξενοδοχείο που έμενε η υπόλοιπη ομάδα για λόγους ασφαλείας. Ακόμα και στο Cincinnati όμως τα πράγματα δεν ήταν καλά. Είναι χαρακτηριστικό ότι υπήρχε ένα εστιατόριο κοντά στο κολέγιο που είχε ταμπέλα που ξεκαθάριζε ότι δεν σέρβιρε φαγητό σε Αφροαμερικανούς.
Μέσα στο παρκέ ωστόσο όλα άλλαζαν. Ο Robertson συνέχιζε να κυριαρχεί σε κάθε πλευρά του γηπέδου, καταφέρνοντας τις τρεις χρονιές που έπαιξε μπάσκετ να βγει πρώτος σκόρερ στο NCAA, έχοντας 35.1 πόντους στην πρώτη του χρονιά (1957/58), 32.6 πόντους την δεύτερη (1958/59) και 33.7 πόντους την τρίτη (1959/60). Και τις τρεις χρονιές μάλιστα κέρδισε και το βραβείο του «παίκτη της χρονιάς» στο NCAA, ένα βραβείο που πλέον έχει πάρει το όνομά του! Εκείνη την περίοδο μάλιστα αγωνιζόταν στην θέση του σμολ-φόργουορντ, κάτι που βέβαια αργότερα θα άλλαζε
Αποφοιτώντας από το κολέγιο το 1960 και πριν ακόμα κάνει το ντεμπούτο του στο ΝΒΑ κλήθηκε στην Εθνική ομάδα των ΗΠΑ για να πάρει μέρος στου Ολυμπιακούς αγώνες της Ρώμης το 1960. Εχοντας συμπαίκτες άλλους παίκτες-θρύλους όπως ο Jerry West και ο Walt Bellamy κατέκτησε το χρυσό μετάλλιο, με τις ΗΠΑ να μένουν αήττητες σε 9 παιχνίδια, κερδίζοντας με 42.4 πόντους μέσο όρο τους αντιπάλους τους! Κατά τους Αμερικανούς αυτή ήταν η δεύτερη καλύτερη ομάδα όλων των εποχών μετά την «Dream Team» που διέλυσε τα πάντα στο διάβα της το 1992 στην Βαρκελώνη. Επόμενο βήμα πλέον για τον Robertson ήταν το ΝΒΑ.
Το πλήρες πακέτο
Στο ντραφτ του 1960 ο Robertson δεν θα περίμενε για πολύ πριν μάθει ποια ομάδα θα τον επέλεγε. Εχοντας φοιτήσει στο κολέγιο του Cincinnati πληρούσε όλες τις προδιαγραφές για να επιλεγεί από τους τοπικούς Cincinati Royals (πλέον Sacramento Kings), σαν «territorial pick». Σύμφωνα με αυτό τον κανονισμό μία ομάδα μπορούσε να επιλέξει έναν παίκτη πρώτη στο ντραφτ παραχωρώντας την επιλογή πρώτου γύρου που είχε, με την προϋπόθεση ότι αυτός ο παίκτης θα φοιτούσε σε κολέγιο της περιοχής. Ό,τι ακριβώς συνέβαινε δηλαδή στην περίπτωση του «Big-O» όπως φώναζαν πλέον τον Robertson.
Στους Royals ο Robertson δεν θα αργούσε καθόλου να προσαρμοστεί. Αγωνιζόμενος πλέον στις δύο θέσεις των γκαρντ και όχι σαν σμολ φόργουορντ, κατάφερε στην ρούκι χρονιά του να έχει 30.5 πόντους, 10.1 ριμπάουντ και 9.7 ασίστ μέσο όρο! Όπως είναι φυσικό αναδείχτηκε «ρούκι της χρονιάς», αλλά δεν σταμάτησε εκεί, κερδίζοντας ακόμα το βραβείο του MVP στο All Star Game, ενώ συμπεριλήφθηκε και στην καλύτερη πεντάδα του ΝΒΑ!
Η σεζόν που θα έγραφε ιστορία ωστόσο ήταν η επόμενη όταν πέτυχε το φαινομενικά ακατόρθωτο: Εκλεισε την περίοδο 1961/62 έχοντας μέσους όρους triple-double! Την σεζόν 1961/62 ο «Big-O» είχε 30.8 πόντους, 12.5 ριμπάουντ και 11.4 ασίστ μέσο όρο! Ποτέ ξανά κανένας παίκτης δεν θα κατάφερνε κάτι τέτοιο, με τον ίδιο να είναι ο μοναδικός που πλησίασε αυτό το απίστευτο ρεκόρ τις επόμενες τρεις σεζόν: Είχε 28.3 πόντους, 10.4 ριμπάουντ και 9.5 ασίστ την σεζόν 1962/63, 31.4 πόντους, 9.9 ριμπάουντ και 11 ασίστ την σεζόν 1963/64 – όπου αναδείχτηκε και MVP της κανονικής περιόδου στο ΝΒΑ για πρώτη και τελευταία φορά - και 30.4 πόντους, 9 ριμπάουντ και 11.5 ασίστ την σεζόν 1964/65!
Ηταν ωστόσο αυτά που έκανε εκτός παρκέ ο Robertson που θα είχαν σημασία. Πριν το All Star Game του 1964 ήταν ο πρωτεργάτης της πρώτης μίνι-απεργίας των παικτών, όταν αυτοί αρνήθηκαν να πάρουν μέρος στον αγώνα αν πρώτα δεν τους άφηνε το ΝΒΑ να φέρουν δικηγόρο στις διαπραγματεύσεις για τη νέα συλλογική σύμβαση. Τελικά υπό τον φόβο του φιάσκου η λίγκα τους άφησε να έχουν νομική εκπροσώπηση και κάπως έτσι δημιουργήθηκε το Σωματείο των παικτών, στο οποίο για κάποια χρόνια ήταν Πρόεδρος ο Robertson!
Την ίδια στιγμή πάντως που ο ταλαντούχος γκαρντ έδινε ρεσιτάλ μέσα και έξω από το παρκέ, η ομάδα του δεν μπορούσε να ακολουθήσει. Παρά τις εξαιρετικές επιδόσεις του οι Royals δεν έκαναν το βήμα παραπάνω, φτάνοντας δύο φορές μέχρι τους τελικούς της Ανατολής (1963, 1964) όπου ηττήθηκαν από τους Boston Celtics. Σταδιακά μάλιστα υπήρξαν κάποιοι που υποστήριξαν ότι για τις αποτυχίες της ομάδας έφταιγε ο Robertson επειδή τον ενδιέφεραν μόνο τα δικά του στατιστικά! Τα πράγματα μάλιστα θα γινόντουσαν ακόμα χειρότερα στην συνέχεια, αφού οι Royals δεν προκρίθηκαν καν στα πλέι-οφ από το 1968 έως και το 1970, με την γκρίνια να μεγαλώνει όλο και περισσότερο.
Με το κλίμα πλέον να είναι πολύ βαρύ για τον ηγέτη των Royals, ήταν ξεκάθαρο ότι χρειαζόταν μία αλλαγή. Οι Royals ρώτησαν τους Knicks και τους Lakers αν τον ήθελαν. Οι πρώτοι δεν απάντησαν ποτέ. Οι δεύτεροι ενδιαφέρθηκαν αλλά όταν έπεσαν στο τραπέζι τα ονόματα των Wilt Chamberlain και Jerry West έκαναν πίσω. Αυτοί που θα έκαναν τελικά τη μεγάλη κίνηση θα ήταν οι Milwaukee Bucks που βρίσκονταν μόλις δύο χρόνια στη λίγκα. Δίνοντας λοιπόν τους Charlie Paulk και Flynn Robinson θα κατάφερναν να προσθέσουν στη μηχανή τους τον 32χρονο πλέον Robertson.

Νικητής μέσα και έξω από το παρκέ
Η σεζόν 1970/71 θα ήταν ιστορική από κάθε άποψη τόσο για τους Bucks όσο και για τους παίκτες του ΝΒΑ που παίζουν μπάσκετ μέχρι και σήμερα.
Μέσα στο παρκέ ο Robertson αποδείχτηκε πως ήταν αυτό ακριβώς που χρειαζόταν για να κάνουν την υπέρβαση στο Milwaukee. Εχοντας δεύτερο ρόλο, αφήνοντας τα ηνία της ομάδας στον νεαρό Lew Alcindor (μετέπειτα Kareem Abdul-Jabbar) ο Robertson έκλεισε την σεζόν έχοντας 19.4 πόντους, 5.7 ριμπάουντ και 8.2 ασίστ μέσο όρο, παίζοντας κυρίως σαν πλέι-μέικερ. Οι Bucks τελικά θα κατακτούσαν το πρώτο πρωτάθλημα της ιστορίας τους, με τον «Big-O» να δηλώνει κατά την διάρκεια των πανηγυρισμών: «Επιτέλους! Αυτή είναι η πρώτη σαμπάνια που πίνω στη ζωή μου και έχει απίστευτη γεύση».
Ο απόφοιτος του κολεγίου του Cincinnati θα έπαιζε άλλα τρία χρόνια στους Bucks, μέχρι την σεζόν 1973/74 όταν εγκατέλειψε τα παρκέ σε ηλικία 36 ετών, με μέσους όρους καριέρας 25.7 πόντους, 7.5 ριμπάουντ και 9.5 ασίστ. Η συμβολή του ωστόσο στο πρωτάθλημα θα ήταν μεγαλύτερη από ότι φαντάζονταν όλοι.
Το σπουδαιότερο επίτευγμα του Robertson δεν ήρθε μέσα στο παρκέ αλλά μέσα στην αίθουσα ενός δικαστηρίου. Με αυτόν Πρόεδρο, το Σωματείο τον παικτών κατέθεσε αγωγή κατά του ΝΒΑ, υποστηρίζοντας ότι παραβιάζονται τα δικαιώματά τους, αφού ουσιαστικά ανήκαν στις ομάδες χωρίς να έχουν κανένα δικαίωμα και μόνο υποχρεώσεις. Δεν μπορούσαν να ψάξουν για ομάδα παρά μόνο να παραχωρηθούν με ανταλλαγή. Οι δύο πλευρές θα έφταναν αργότερα σε συμβιβασμό το 1976, με τον Robertson να έχει πλέον αποσυρθεί από την ενεργό δράση, αλλά να έχει κάνει πλέον την δουλειά του, αφού χάρη στις κινήσεις του μπήκε ο όρος «free agent» στο ΝΒΑ.
Αν στις μέρες μας έχουμε φτάσει στο σημείο κάποιοι μέτριοι παίκτες να αμείβονται με εκατομμύρια δολάρια αυτό οφείλεται και στον Robertson, που σε μία δύσκολη εποχή βγήκε μπροστά, θυσιάζοντας την εικόνα του για να μπορέσουν οι επόμενες γενιές παικτών να ζήσουν καλύτερα από αυτόν.
Πολλοί επικριτές του ακόμα και σήμερα θεωρούν ότι ήταν εγωιστής στο παρκέ και ας είχε 9.5 ασίστ μέσο όρο στην καριέρα του. Πολλοί ξεχνάνε να τον βάλουν στην λίστα με τους 10 καλύτερους παίκτες όλων των εποχών. Υπάρχουν πράγματα και αριθμοί όμως που δείχνουν ότι ο Robertson δεν γίνεται να σβηστεί από τον χάρτη. Όχι από την στιγμή που ήταν από αυτούς που βοήθησαν να φτιαχτεί αυτός ο χάρτης, βάζοντας φαρδιά πλατιά την υπογραφή του σε όλα τα επίπεδα. Εντός και εκτός παρκέ.

Σχόλια