64 χρόνια από τη θυσία του Ευαγόρα Παλληκαρίδη

Καρλ Λιούις: το μαγικό 1984 για τον «Αθλητή του Αιώνα»

10 Ολυμπιακά μετάλλια, εκ των οποίων τα 9 χρυσά. 10 μετάλλια σε παγκόσμια πρωταθλήματα (8 χρυσά). Πληθώρα από παγκόσμια ρεκόρ. «Αθλητής του αιώνα», σύμφωνα με τη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή. Κι όμως, όλ’ αυτά τα κατορθώματα έχουν ονοματεπώνυμο: Καρλ Λιούις…
Καρλ Λιούις: το μαγικό 1984 για τον «Αθλητή του Αιώνα»

Πρρέπει να ’ναι, με μια πρόχειρη καταμέτρηση, απειράριθμοι: αν κάποιος κληθεί- ας πούμε υπό την απειλή όπλου ή ενός πολύ αιχμηρού αντικειμένου γύρω από το λαιμό του- να κλέψει την (όποια) παράσταση, έχει μυριάδες τρόπους να τα καταφέρει.

Αν, φερ’ ειπείν, παίρνει μέρος σ’ έναν άτυπο αγώνα για την ανάδειξη του ανθρώπου με την πιο αγνή καρδιά στον κόσμο, μπορεί- προκειμένου ν’ ανέβει στο υψηλότερο σκαλί του βάθρου- να περνάει γιαγιάδες στα φανάρια, μέχρι αυτές να κουραστούν και να του ζητήσουν μ’ ευγενικό τρόπο να τις αφήσει να τις χτυπήσει κάποιο αυτοκίνητο για να δοθεί ένα τέλος στο μαρτύριο.
Αντιστοίχως, αν γίνεται ένα πάρτι κι εσύ πρέπει να κλέψεις την παράσταση, μπορείς να πιεις 311 κουτάκια μπύρας μπροστά σ’ όλους τους καλεσμένους χωρίς να χάσεις τις αισθήσεις σου ή να καταλήξεις στο νοσοκομείο, και αυτομάτως ανακηρύσσεσαι η ψυχή του event.
Τέλος, αν σε μια μαθητική Ολυμπιάδα διαγωνίζεται ο κολλητός σου στα μαθηματικά και θέλει να γίνει κι επισήμως ο νέος Αρχιμήδης, το μόνο που έχει να κάνει, είναι να διαιρέσει επιτυχώς το 3,8984597433 με τη ρίζα του 794,54 σε λιγότερο από 2 nanoseconds.
Ό,τι και να κάνει κανείς, όμως, σ’ οποιαδήποτε «έκφανση» της ζωής με στόχο να γίνει το κέντρο του κόσμου, δύσκολα θα μπορέσει έστω και να πλησιάσει το έπος του Καρλ Λιούις στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1984 στο Λος Άντζελες.

Τότε, πριν από 32 χρόνια, ο μπαγάσας είχε καταφέρει να κλέψει πραγματικά την παράσταση.
Τι είχε κάνει;
Ε, λοιπόν, κατ’ αρχάς είχε…
Κερδίσει την «κούρσα της μιας ανάσας»
Θα μπορούσε- αν και ήταν ακόμα άγουρος αγωνιστικά τότε- να το έχει επιτύχει 4 ολόκληρα χρόνια νωρίτερα, στην Ολυμπιάδα της Μόσχας: ο 19χρονος, το 1980, Καρλ είχε κάνει αδιάλειπτη πλάκα στους αντιπάλους του στο κολεγιακό πρωτάθλημα, με αποτέλεσμα να κληθεί στην Ολυμπιακή ομάδα των ΗΠΑ για τους Αγώνες στην πρωτεύουσα της Ρωσίας.

Ωστόσο, το μποϊκοτάζ των Αμερικανών στους Αγώνες και οι μη συμμετοχή τους ανάγκασαν τον Λιούις ν’ αναβάλει το ραντεβού του με την ιστορία για μια 4ετία.
Στους «εντός έδρας» αγώνες του Λος Άντζελες, ο- ήδη παγκόσμιος πρωταθλητής στο Ελσίνκι το 1983- Λιούις ήθελε να επιτύχει κάτι που μόνο το είδωλό του, ο τεράστιος Τζέσε Όουενς, είχε καταφέρει και που μια επανάληψη του άθλου έμοιαζε τόσο πολύ με όνειρο θερινής νυκτός που έδινε άλλη τροπή στον όρο «όνειρα γλυκά»: να κερδίσει 4 χρυσά μετάλλια στα 100 και 200 μέτρα, στο μήκος και στα 4x100.
Ο Καρλ δεν διατυμπάνιζε ακριβώς τους στόχους του, όμως- πολυλογάς γαρ- δε δίσταζε και να ξεστομίσει τις φιλοδοξίες του.
Και φρόντισε να δείξει από νωρίς τις διαθέσεις του, ξεκινώντας τις αποστομωτικές αγωνιστικές απαντήσεις με την κούρσα της μιας ανάσας: ο Αμερικανός κέρδισε με πειστικότατο τρόπο τον Σαμ Γκρέιντι στα 100 μέτρα, κάνοντας 9.99 και περνώντας το 1ο χρυσό Ολυμπιακό μετάλλιο στο στήθος του.

Λίγο αφότου ανέβηκε στο υψηλότερο σκαλί του βάθρου, όμως, ο Λιούις φρόντισε να ξανακατέβει.
Βλέπετε, έπρεπε να…
Πηδήξει πιο μακριά απ’ όλους
Αν και πολλοί- όχι ακριβώς και η επιτομή των ειδημόνων στα του στίβου- πιστεύουν πως ήταν πρωτίστως σπρίντερ, το καλό αγώνισμα του «Βασιλιά Λιούις» ήταν το μήκος.
Εκεί, ο Καρλ έχανε από ποτέ ως ουδέποτε και αυτό το κατέστησε σαφές από το Λος Άντζελες: λίγα μόλις 24ωρα μετά την επικράτησή του στο κατοστάρι, ο Αμερικανός διπλασίασε το χρυσάφι στο στήθος του, με τον πλέον εκκωφαντικό (αν κι ελαφρώς προκλητικό) τρόπο.
Έχοντας κάνει 8.54 από το πρώτο του άλμα κι ένα άκυρο δεύτερο, ο Λιούις θεώρησε- ορθώς, όπως αποδείχτηκε- πως κανένας από τους συναθλητές του δεν πρόκειται να τον περάσει.

Έτσι, κάθισε με τις φόρμες του αναπαυτικά κάτω στο ταρτάν και απλά περίμενε να τελειώσει το… μαρτύριο των αλλεπάλληλων αποτυχιών των υπολοίπων να τον γκρεμίσουν από την κορυφή.
Όταν ο Γκάρι Χάνεϊ πήδησε μόλις 8.24 και ανέβηκε δεύτερος, επιβεβαιώθηκε πως ο αραχτός Λιούις είχε κερδίσει. Αυτός, όμως, ουδόλως άρεσε στους θεατές που άρχισαν να τον αποδοκιμάζουν έντονα (μη φανταστείτε ύβρεις επιπέδου Superleague, αλλά μια φορά «τ’ άκουσε»), επειδή ο δικός τους άνθρωπος είχε αρνηθεί να κάνει 4 ολόκληρα άλματα και να προσπαθήσει να σπάσει το στοιχειωμένο, θαρρείς, 8.90 του Μπομπ Μπίμον από το 1968.


Ο Καρλ δήλωσε σοκαρισμένος αρχικά μετά το τέλος του αγώνα, αλλά ύστερα εξήγησε το λόγο που δεν αποτόλμησε άλλη προσπάθεια: δεν έπρεπε να ρισκάρει κάποιον τραυματισμό, μιας και μπροστά του είχε ακόμα να τρέξει τα…
200, όπως λέμε 100
Δεν ήταν ακριβώς σπεσιαλίστας στη συγκεκριμένη διαδρομή- όχι, τουλάχιστον, με τα στάνταρ του Μάικλ Τζόνσον ή του Κώστα Κεντέρη ή, μετέπειτα, του Γιουσέιν Μπολτ: τα 200 μέτρα αποτελούσαν κάτι σαν αναγκαίο, ολόχρυσο καλό για τον Λιούις.


Το ουρανόμηκες ταλέντο του Καρλ, όμως, ήταν τέτοιο που αρκούσε για να πετύχει εκείνη την εποχή ο Αμερικανός νέο Ολυμπιακό ρεκόρ (με 19.80), να κερδίσει το τρίτο του χρυσό στην ίδια Ολυμπιάδα και να κάνει σύσσωμο τον κόσμο ν’ αναρωτιέται σ’ όλες τις γλώσσες του Πύργου της Βαβέλ «Ρε, λες;» (“Re, you say?” στ’ αγγλικά, για παράδειγμα).
Εν τέλει ο Λιούις είπε, μιας και…
Μπήκε στα παπούτσια του Τζέσε
Το ήξερε- και το ήξεραν όλοι όσοι βρίσκονταν στην ομάδα του: μπορούσε να το κάνει, μπορούσε να φέρει το 1936 και τους Αγώνες του Βερολίνου (εκεί που διέπρεψε ο Όουενς) στο παρόν, ήταν ικανός ν’ αφήσει τους πάντες με το στόμα ανοιχτό μέχρι να φωλιάσουν στο εσωτερικό της κοιλότητάς τους δύο σμήνη μύγες. Ο Καρλ ήταν ικανός για το 4x4.
Και, λίγο πριν πέσει η αγωνιστική αυλαία στο Λος Άντζελες, ο «Βασιλιάς» φρόντισε να μετατρέψει τα λόγια σε πράξεις: τρέχοντας τελευταίος στην σκυταλοδρομία 4x100 με την αμερικανική ομάδα, ο Λιούις βοήθησε τις ΗΠΑ να σπάσουν το παγκόσμιο ρεκόρ (37.83) και να κερδίσουν, φυσικά, το χρυσό μετάλλιο.
Κάπως έτσι, ο Αμερικανός είχε ολοκληρώσει τον προσωπικό του άθλο: είχε αντιγράψει στην εντέλεια- και με περίσσιο στυλ- τον Όουενς, είχε κρεμάσει 4 χρυσά μετάλλια στο στήθος του και είχε αρχίσει να σμιλεύει τ’ όνομά του στην πλάκα με τις υποψηφιότητες για το βαρύτιμο, αν και άυλο, τρόπαιο.
Το πιο ξεχωριστό βραβείο για αθλητές του στίβου.
Ποιο είναι αυτό;
Μα, φυσικά, η ανακήρυξή του σε…
Αθλητή του Αιώνα
10 Ολυμπιακά μετάλλια, εκ των οποίων 9 χρυσά (αν και μερικά εξ αυτών άκρως «επεισοδιακά», όπως εκείνο στα 100 μέτρα στη Σεούλ το 1988, μετά τη μάχη με τον Μπεν Τζόνσον και το σκάνδαλο ντοπαρίσματος).


10 μετάλλια σε παγκόσμια πρωταθλήματα, έχοντας ανέβει 8 φορές στο υψηλότερο σκαλί του βάθρου.
65 συνεχόμενες νίκες στο άλμα εις μήκος, στατιστικό που αποδεικνύει πως ο Λιούις όχι μόνο «έδερνε» σε αγωνιστικά πλαίσια, αλλά πηδούσε κιόλας.
15 φορές κάτω από τα 10 δεύτερα σε κούρσες των 100 μέτρων και 10 κάτω από 20 δεύτερα σε 200άρια.
4 χρυσά σε μία, μόνο, Ολυμπιάδα.
Ποιος, λοιπόν, μπορεί ν’ αρνηθεί πως η ΔΟΕ λάθεψε όταν έδωσε το βραβείο του «Αθλητή του Αιώνα» σ’ αυτόν;
Ή ότι το περίφημο Sports Illustrated τα έκανε μούσκεμα επιλέγοντάς τον ως τον «Ολυμπιονίκη του 20ου αιώνα»; 
Ξέρετε, υπάρχουν πολλά τα οποία μπορεί να προσάψει κανείς στον Καρλ Λιούις (αλαζονεία, φαφλατάς, σκιές ντόπινγκ να τον κυνηγούν σε κάθε του βήμα), όμως ουδείς μπορεί ν’ αρνηθεί το οφθαλμοφανές:
Ο άτιμος ήξερε να κλέβει την παράσταση.
Ξανά.
Και ξανά.
Και ξανά.

Σχόλια