Η καταστροφή του Χίντεμπουργκ

Ήταν το καμάρι της Γερμανίας και το ιπτάμενο «άλογο» στο οποίο πόνταρε τις ελπίδες της για την κατάκτηση ενός τότε «παρθένου» πεδίου: της υπερατλαντικής εμπορικής αεροπλοΐας.
Ο χαλύβδινος σκελετός του «LZ 129» στο Friedrichshafen. Το αερόπλοιο αργότερα ονομάστηκε προς τιμήν του Στρατάρχη Πολ Χίντεμπουργκ, πρώην Προέδρου της Γερμανίας.

Το πρώτο από τα υπερμεγέθη Graf Zeppelin, τέθηκε σε λειτουργία το 1928. Το 245 μέτρων Χίντεμπουργκ που ήταν ελαφρώς μικρότερο από τον Τιτανικό, τέθηκε σε λειτουργία το 1936. Το αερόπλοιο ήταν τρεις φορές μακρύτερο και δύο ψηλότερο από ένα μπόινγκ 747-και έφερε στην άτρακτό του σβάστικες. Ήταν το θαύμα της εποχής του, μετέφερε για πρώτη φορά επιβάτες από τη μία στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού μέσα σε τρεις ημέρες –χρόνος παραπάνω από ρεκόρ για την εποχή. Πραγματοποίησε περισσότερα από 30 υπερατλαντικά ταξίδια και πολλοί πίστευαν ότι αεροσκάφη σαν αυτό θα ήταν το μέλλον της αεροπλοΐας. Το όνειρο όμως έσβησε γρήγορα.

Το αερόπλοιο θα έφτανε στον προορισμό του, στο Νιου Τζέρσεϊ των Η.Π.Α, στις 6 Μαΐου 1937, ώρα 4 τα ξημερώματα. Φτάνοντας στον σταθμό Λέικχερστ, ήρθε αναφορά για άσχημες καιρικές συνθήκες.

Στις 6 το απόγευμα, άρχισε να βρέχει δυνατά και σταμάτησε δεκαπέντε λεπτά αργότερα. Το κέντρο ελέγχου ενημέρωσε τον καπετάνιο του αερόπλοιου, ότι οι συνθήκες ήταν κατάλληλες για προσγείωση, αλλά το Χίντεμπουργκ είχε απομακρυνθεί αρκετά.

Όλα φαίνονταν φυσιολογικά καθώς το αερόπλοιο είχε πάρει θέση προσγείωσης όταν ξαφνικά το πλήθος που το περίμενε συγκεντρωμένο στο έδαφος είδε μια φλόγα να ξεπηδά από το πίσω μέρος του.

Στις 7.25, αυτόπτες μάρτυρες λένε πως είδαν μία μικρή φλόγα, σε σχήμα μανιταριού, να εμφανίζεται στο πίσω μέρος του αερόπλοιου. Το υδρογόνο που γέμιζε το μπαλόνι του πήρε αμέσως φωτιά, σχεδόν ακαριαία το σκάφος μετατράπηκε σε μια τεράστια πύρινη μπάλα… Χρειάστηκαν μόλις 34 δευτερόλεπτα, για να καλύψουν οι φλόγες όλο το αεροσκάφος. Πριν ακόμα φτάσει στο έδαφος, το Χίντεμπουργκ είχε καεί ολοσχερώς.

Με ασύλληπτη ταχύτητα το «καμάρι της ναζιστικής Γερμανίας» έγινε μία άμορφη μάζα μετάλλου… Τριάντα έξι από τους 97 επιβαίνοντες έχασαν τη ζωή τους. Ο κυβερνήτης Ερνστ Λέμαν αρχικώς επέζησε αλλά πέθανε την επόμενη ημέρα. «Δεν μπορώ να καταλάβω πώς έγινε», τον άκουσαν να ψιθυρίζει.

Η συντριβή του Χίντεμπουργκ προκάλεσε πλήθος θεωριών ως προς την αιτία. Από τις 17.000 επιστολόχαρτα αλληλογραφίας και χάρτες πλοήγησης, περίπου 360 από αυτά άντεξαν τις φλόγες. επειδή είχαν τοποθετηθεί σε ένα προστατευτικό σάκο για να παραδοθούν αργότερα, ασφυκτικά τυλιγμένοι όπου η φωτιά δεν μπόρεσε να τους αγγίξει.

Η επίσημη έκθεση είχε αποφανθεί ότι όλα ξεκίνησαν από μια σπίθα που προκάλεσε ανάφλεξη λόγω διαρροής υδρογόνου, κανείς όμως δεν γνώριζε τι ήταν εκείνο που είχε προκαλέσει τη σπίθα. Οι θεωρίες συνωμοσίας έχουν «γεμίσει» το ερωτηματικό με διάφορες εκδοχές. Από τις πιο διαδεδομένες, κάποιες μιλούν για βόμβα που έβαλαν τρομοκράτες, ενώ άλλες κατηγορούν ως «εύφλεκτη» τη βαφή του ζέπελιν.

Ύστερα από 76 χρόνια, ερευνητές που εργάστηκαν για ένα ντοκιμαντέρ του Channel 4 του BBC υποστηρίζουν ότι επιτέλους έλυσαν το μυστήριο. Ο Τζεμ Στάνσφιλντ, μηχανικός του Ερευνητικού Ινστιτούτου South West στο Σαν Αντόνιο του Τέξας, και μια ομάδα ειδικών μελέτησαν την υπόθεση εξετάζοντας τα αρχεία και τις συνθήκες, παρακολουθώντας ταινίες της εποχής και αναπαριστώντας μεταξύ άλλων το δυστύχημα με μικρότερης κλίμακας ακριβή αντίγραφα του «Hindenburg» τα οποία και «πυρπόλησαν» με βάση διάφορα σενάρια.

Η ετυμηγορία τους επιβεβαιώνει την επίσημη εκδοχή, συμπληρώνοντας όμως όλα τα κενά. Η αιτία της καταστροφής του «Hindenburg», σύμφωνα με τις μελέτες τους, ήταν ο στατικός ηλεκτρισμός. Το σκάφος είχε φορτιστεί περνώντας μέσα από μια ηλεκτρική καταιγίδα και κάποιο καλώδιο ή βαλβίδα έσπασε προκαλώντας διαρροή υδρογόνου. Μόλις οι άνδρες του πληρώματος εδάφους έτρεξαν να πιάσουν τα σχοινιά για να το τραβήξουν για την προσγείωση, ουσιαστικά «γείωσαν» το ζέπελιν προκαλώντας την ανάφλεξή του.

«Νομίζω ότι ο πιο πιθανός μηχανισμός για την πρόκληση της σπίθας είναι ηλεκτροστατικός», δήλωσε ο Στάνσφιλντ μιλώντας στη βρετανική εφημερίδα «Independent». «Η φωτιά ξεκίνησε από ψηλά και ύστερα στα πειράματά μας οι φλόγες πήγαν προς το κέντρο. Με ένα τέτοιο εκρηκτικό μείγμα αερίου έγινε αμέσως ανάφλεξη όταν έφθασε στο κάτω μέρος».

Ο διευθυντής του Τμήματος Ερευνών Πυρός και Τεχνολογίας του Ινστιτούτου South West Μάθιου Μπλέις που συμμετείχε στη μελέτη, συμφωνεί: «Αποδείξαμε πέραν πάσης αμφιβολίας ότι επρόκειτο για μια εκκένωση στατικού ηλεκτρισμού η οποία προκάλεσε ανάφλεξη σε διαρρέον υδρογόνο που είχε αναμειχθεί με οξυγόνο στους αεραγωγούς». Μιλώντας στην εφημερίδα «San Antonio Express», κατέληξε: «Ήταν μια σπίθα ανάμεσα στον σκελετό και στο κέλυφος του σκάφους».

plusmag.gr