Όταν το ελληνικό ποδόσφαιρο απεργεί – Η γέννηση του συνδικαλισμού στα γήπεδα

Το πρωτάθλημα της Super League έχει αρχίσει και είναι η ώρα για τους παίκτες να πάρουν τη σκυτάλη από τους παράγοντες και να μας δείξουν τις ικανότητές τους.

Για ακόμη μία φορά αρχίζει με πολλά ερωτηματικά σε ό,τι αφορά την οργάνωσή της, αλλά και τις συνθήκες εργασίας που προσφέρει στους ποδοσφαιριστές.

Για αυτόν το λόγο σήμερα στις «Ρετρό Ιστορίες» του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής θα γυρίσουμε το χρόνο πίσω για να αναφερθούμε στη συνδικαλιστική δράση των ποδοσφαιριστών, πότε αυτή δημιουργήθηκε, ποιους αγώνες έκανε στο πέρασμα των χρόνων αλλά και την πιο… σουρεαλιστική πρεμιέρα που έχουμε δει σε ελληνικά γήπεδα.
Το φθινόπωρο του 1974 για πρώτη φορά η επιθυμία των ποδοσφαιριστών να δημιουργήσουν ένα σωματείο που θα τους εκπροσωπεί μετουσιώνεται σε πράξη. Από τις ομάδες των Αθηνών, της Θεσσαλονίκης και της Δυτικής Ελλάδας δημιουργούνται οι πρώτες αντιπροσωπίες στις οποίες συμμετέχουν πολύ μεγάλα ονόματα. Μίμης Δομάζος, Αντώνης Αντωνιάδης, Τάκης Οικονομόπουλος, Αριστείδης Καμάρας, Γιώργος Κούδας, Κούλης Αποστολίδης, Σταύρος Σαράφης ήταν μερικά από αυτά.

Η πρώτη απεργία του ΠΣΑΠ στις 21 Δεκεμβρίου 1977. Στη φωτογραφία διακρίνονται, μεταξύ άλλων, οι Παπαϊωάννου, Αντωνιάδης, Καμάρας, Δομάζος.

Το πρώτο πανελλήνιο συνέδριο πραγματοποιήθηκε το 1975 στην Πάτρα ανήμερα της Εθνικής Επετείου του «ΟΧΙ». Συνολικά 155 παίκτες εκπροσώπησαν σχεδόν όλες τις ομάδες της χώρας, ενώ το απόγευμα της ίδιας ημέρας υπογράφηκε το καταστατικό με τους σκοπούς και στόχους του ΠΣΑΠ από τα 45 ιδρυτικά μέλη.

Χρειάστηκε να περάσουν λίγοι μήνες μέχρι να φτάσουμε στον Οκτώβριο του 1976, όταν το Πρωτοδικείο ενέκρινε το καταστατικό του ΠΣΑΠ. Πλέον ο συνδικαλιστικός φορέας των ποδοσφαιριστών ήταν γεγονός και οι διοικήσεις των ομάδων δεν φάνηκε να χαίρονται. Πολλές ήταν οι διώξεις και οι αποδεσμεύσεις των παικτών από τους συλλόγους καθώς θεωρούνταν… ταραχοποιά στοιχεία.

Το 1986, η εφημερίδα «Αθλητική Ηχώ» έχει ως πρώτο θέμα τα σκληρά μέτρα που επρόκειτο να πάρει ο τότε υπουργός Αθλητισμού, Σήφης Βαλυράκης, για τους απεργούς.

Παρ’ όλα αυτά, ο ΠΣΑΠ παρέμεινε σε λειτουργία και από το 1977 μέχρι το 1980 οι ποδοσφαιριστές έκαναν τρεις απεργίες (1977, 1979, 1980) και όλες είχαν πάρα πολύ μεγάλη επιτυχία. Κατάφεραν να αυξήσουν την καθημερινή τους αποζημίωση για τις ημέρες τραυματισμού μετά το πρώτο δεκαήμερο, να επεκτείνουν την ασφάλιση και στα μέλη των οικογενειών τους.

Επίσης αποτέλεσμα των αγώνων των ποδοσφαιριστών ήταν τον Ιούνιο του 1979, με την καθιέρωση του επαγγελματισμού, να καταργηθεί το δικαίωμα των ομάδων να κρατούν με μονομερείς ανανεώσεις τους παίκτες για 12 συναπτά έτη. Πλέον, η δυνατότητα των ΠΑΕ να διατηρούν ποδοσφαιριστές περιορίστηκε στα 5 χρόνια, υπό την προϋπόθεση μάλιστα ότι θα ήταν και οι ίδιοι σύμφωνοι σε αυτό.

Οι εφημερίδες της εποχής ασχολούνται με την απόφαση για αποχή των ομάδων από την πρεμιέρα του πρωταθλήματος το 1986.

Μία ακόμη νίκη του ΠΣΑΠ καταγράφηκε τον Ιούνιο του 1981, όταν εμπόδισε το ταξίδι της εθνικής ομάδας στη Νέα Υόρκη για μια σειρά φιλικών αναμετρήσεων. Και αυτό γιατί η ΕΠΑΕ είχε εισηγηθεί στην κυβέρνηση πως αν ένας ποδοσφαιριστής επιθυμούσε να μεταγραφεί σε άλλη ΠΑΕ, θα έπρεπε να προσκομίσει το τετραπλάσιο από το ορισθέν ποσό. Τότε, η κυβέρνηση υπέκυψε στις πιέσεις του ΠΣΑΠ και για ένα χρόνο διατήρησε σε ισχύ το ισόποσο της αντιπροσφοράς.

Οι εφημερίδες της εποχής ασχολούνται με την απόφαση για αποχή των ομάδων από την πρεμιέρα του πρωταθλήματος το 1986.

Η… σουρεαλιστική πρεμιέρα, το 1986

Τον Σεπτέμβριο του 1986, λίγες ημέρες πριν ξεκινήσει το πρωτάθλημα, η κόντρα του ΠΣΑΠ με τις ομάδες και την Πολιτεία έφτασε στα άκρα. Οι ποδοσφαιριστές αποφασίζουν να απεργήσουν, λόγω της τροποποίησης του ΚΑΠ σχετικά με τις πενταετίες!

Η ΕΠΟ αγνόησε την απειλή και όρισε κανονικά διαιτητές για την πρεμιέρα και ο τότε υπουργός Αθλητισμού, Σήφης Βαλυράκης, υπογράμμιζε πως το πρωτάθλημα θα ξεκινούσε κανονικά. Σε εκείνη την πρεμιέρα, τελικά, μόνο ένα ματς έγινε ανάμεσα σε επαγγελματίες και ήταν αυτό του ΠΑΟΚ με τη Δόξα Δράμας. Για να γίνει όμως χρειάστηκε να περάσει μία ώρα. Χαρακτηριστικό είναι ότι οι παίκτες του ΠΑΟΚ ήταν σε μια καφετέρια απέναντι από το γήπεδο και οι οπαδοί μαζί με τους διοικούντες με τη βία τούς μετέφεραν στην Τούμπα.

Δεν έγιναν τα ματς Παναθηναϊκός-Αρης, Διαγόρας-ΟΦΗ, ΠΑΣ Γιάννινα-Απόλλων Καλαμαριάς. Με ερασιτέχνες έγιναν τα παιχνίδια Πανιώνιος-ΑΕΚ, Βέροια-Ηρακλής, Ολυμπιακός-Απόλλωνας. Τρεις αγωνιστικές πριν από το τέλος του πρωταθλήματος οι δώδεκα από τις δεκαέξι ομάδες της λίγκας αποφασίζουν νέα απεργία. Ολυμπιακός, Παναθηναϊκός, Πανιώνιος και ΟΦΗ είναι οι μοναδικές που δεν συμμετέχουν. Η ΕΠΟ τιμώρησε με μηδενισμό και αφαίρεση 6 βαθμών τους… αντάρτες.

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής 

eleftherostypos.gr